ACT in de praktijk
Hoe breng je ACT in de praktijk? Op deze pagina vind je praktische tips, ACT filmpjes en ACT oefeningen voor een rijk, bewust en waardengericht leven. Wil je eerst meer uitleg over ACT (Acceptatie en Commitment Therapie)? Lees dan hier wat ACT is.
Acceptatie en Commitment Therapie heeft een Acceptatie kant, waarin je met name je eigen gedachten en gevoelens erkent en een Commitment (toewijding) kant, waarin je toewijdt aan datgene wat je belangrijk vindt.
Acceptatie
Erkenning van gevoelens
We zijn gewend om aan onze gevoelens voorbij te gaan. Er overkomt ons iets pijnlijks en vervolgens proberen we dit te vermijden of te controleren. We gaan bijvoorbeeld piekeren over dingen die we anders hadden moeten doen, of we maken ons zorgen over de toekomst, of zoeken afleiding. En voor je het weet kom je terecht in een maalstroom van gevoelens en gedachten.
De maalstroom van gevoelens en gedachten is duidelijk verbeeld in onderstaande video van Dr. Russ Harris.
Het is alsof je in drijfzand verstikt bent geraakt, waaruit je zo snel mogelijk weg wil. Je worstelt om er uit te komen, maar zakt er alleen maar verder in.
Wat is het alternatief?
In de drijfzand metafoor is het alternatief: je overgeven aan het drijfzand. Op je rug gaan liggen en je op het oppervlakte laten drijven. Dit is niet iets dat je instinctief doet. Het is psychisch moeilijk, maar lichamelijk kost het veel minder energie dan vechten.
Door jezelf te trainen, kan je leren dat je je kan open stellen voor je gevoelens. Je komt er achter dat je ondanks lastige gevoelens, je toch kan blijven richten op datgene wat je belangrijk vindt.
Hoe kan je dit oefenen?
Simpel door stil te staan en te voelen. Merk op wat je in je lichaam voelt. Wat neem je waar? Er hoeft niks anders, dat wat er is mag er zijn.
Je kan ook iets uitgebreider bij het gevoel stilstaan, zie daarvoor onderstaande instructies.
Als je ergens mee zit, dan kan het fijn zijn om hier wat langer bij stil te staan en een geluidsbestand te gebruiken.
Meditatie en een moeilijkheid, uitleg (Ger Schurink)
Meditatie en een moeilijkheid (Ger Schurink)
Erkenning van gedachten
Ons verstand is geëvolueerd om negatief te denken. Russ Harris legt uit:
Negatieve gedachten zijn dus heel normaal. Helaas kunnen we ze niet tegenhouden. Wat we wel kunnen veranderen is hoe druk we ons er om maken. Gedachten zijn niet meer dan woorden. Het gaat er niet om of gedachten waar zijn of niet. Als je met je gedachten in discussie gaat dan voed je ze alleen maar. Bedenk of de gedachten bruikbaar zijn of niet. Helpen de gedachten je om de persoon te zijn die je wilt zijn? Zo niet, bedank je verstand en richt je aandacht op wat je belangrijk vindt.
Om minder vast te komen zitten in je maalstroom van gedachten, is het beoefenen van mindfulness erg behulpzaam. Mindfulness tips vind je hier.
Heb je een sterke criticus of vaak terugkerende gedachten, dan kan het ook helpen om deze een naam te geven en de criticus/ gedachte daarmee te begroeten als hij van zich laat horen. In dit artikeltje lees je hoe het James Worthy helpt om zijn angsten een naam te geven.
Toewijding
Om uit te vinden hoe jij in je leven wil staan, is het goed om stil te staan bij jouw waarden. Waarden geven richting aan je leven. Wat er ook gebeurt, je kan je altijd richten op jouw waarden. Voorbeelden van waarden zijn nieuwsgierigheid, verbinding, zelfzorg, authenticiteit, creativiteit, eerlijkheid, doelgerichtheid etc. Leven volgens je waarden gaat over wie je wilt zijn en je daaraan verbinden.
De waarden zorgen er voor dat je weet wat je werkelijk zou willen doen met je leven. Als je dat weet wordt het makkelijker om je te focussen op gedrag waardoor je op de lange termijn gelukkig wordt.
Belangrijke waarden zijn op de korte termijn erg onaantrekkelijk. Het lukt alleen als je van de reis je bestemming maakt. Als je opgaat in het plezier dat een waarde je kan geven. Als je een boek wil schrijven om wat over te brengen, dan wordt het heel moeilijk als je je alleen op het doel focust (het boek moet af), het lukt wel als je ziet waar je het voor doet en je waarden in je werk tot uitdrukking brengt. Bijvoorbeeld door op een open, nieuwsgierige en creatieve manier bezig te zijn. Op die manier ervaar je al vervulling voordat het doel bereikt is. Het verschil met het nastreven van doelen wordt uitgelegd in onderstaand filmpje.